Słownik pojęć Seon
태고종 - Zakon Taego, Szkoła Zen Buddyzmu Koreańskiego
조계종 - Zakon Chogye, Szkoła Zen Buddyzmu Koreańskiego
천태종 - Zakon Czontae - Szkoła Zen Buddyzmu Koreańskiego
(참)선 Seon(zen) - medytacja Seon
스님 Sunim - Mnich
선사 SeonSa - Mistrz Seon
방장(스님)Bandzang(sunim) - Duchowy Patriarcha
주지스님 Czuczi sunim - Opat (Główny mnich)
행자 Hendża - Nowicjusz (osoba świecka chcąca przyjąć święcenia mnisie)
중생 Czungseng - Czujące istoty
예불(의식) Yebul (uisig)- Buddyjski ceremoniał
오계 Ogie - Pięć wskazań
삼귀의 Samgwiui - Trzy Schronienia
사홍서원 Sahongsołon - Cztery Wielkie Ślubowania
발우공양 Baroogongyang - Klasztorny posiłek wg tradycyjnych reguł
포교당 Bokyodang - Centrum Seon (Dharma instructor Center)
가사(袈裟) szata (jej część)
간경(看經) studia nad tekstami.
간화선(看話禪) Medytacja nad koanem
강백: wykład
강원(講院) sala wykładowa
객실(客室) pokój gościnny
겁(劫) eon, kalpa
결가부좌(結跏趺坐) pozycja lotosu (podczas siedzenia)
결제 odosobnienie
결집(結集) sobór
경(經) Sutra
경장(經藏) sutra pitaka
계(戒) wskazanie, sila
계(界) sfera, świat
고(苦) cierpienie
고제(苦諦) Szlachetna prawda o cierpieniu
고행(苦行) ascetyczna praktyka
공(空) pustka
공덕(功德) zasługa
공안(公案) koan/ kongan
공양(供養) datek/ ofiara
공양의식: ceremonia ofiarna
과거칠불(過去七佛) siedmiu Buddów przeszłości
과보(果報)/업보 rezultat karmiczny
관세음보살(觀世音菩薩) Avalokitesvara, Bodhisattva współczucia
관음전(觀音殿) Sala Bodhisattvy współczucia
교(敎) Nauczanie doktrynalne
교리(敎理) doktryna
구경각(究竟覺) ostateczne przebudzenie
구산(九山) dziewięć gór
국보(國寶) skarb narodowy
국사(國師) narodowy nauczyciel
극락(極樂) czysta kraina Amitabha
극락전(極樂殿) sala Amitabhy
금강경(金剛經) Sutra Diamentowa
금당(金堂) Sala Buddy
금동(金銅) pozłacany brąz
깨달음 Przebudzenie, Oświecenie
나찰(羅刹) zły duch
나한(羅漢) Arahat
나한전(羅漢殿) Sala Arahatów
논(論) Abhidharma
농감스님: monk pracujący na plantacji
다도(茶道) ceremonia herbaty
다라니(陀羅尼) Dharani (długa mantra)
단주(短珠) mala
단청(丹靑) kosmiczne zdobienia / Czerwony i Niebieski (styl malarstwa)
달마대사(達磨大師) Bodhidharma.
닫집 baldachim, sklepienie
당간(幢竿) Słup flagowy
당간지주(幢竿支柱) wzmocnienie słupa flagowego
대세지보살(大勢至菩薩) Bodhisattva Mahastamparapta
대승불교(大乘佛敎) Wielki pojazd, Buddyzm Mahayana
대웅전(大雄殿) Sala Dharmy
대장경(大藏經) tripitaka
대중울력: praca w grupie
덕(德) cnota
도(道) Droga. Prowadząca do ustania cierpienia
독성(獨聖) pustelnik
독성각(獨聖閣) sala pustenicza
돈오(頓悟) nagłe przebudzenie
동안거(冬安居) Sezon odosobnienia zimowego
등(燈) lampion
만다라(蔓茶羅) mandala.
만자(卍字) The Swastika (symbol szcześcia)
마지 ryż ofiarowywany Buddzie
망상(妄想) złudzenia, iluzja
멸(滅) ustanie
명색(名色) nazwa i forma
목어(木魚) drewniana ryba
목탁(木鐸) Moktak/ drewniana ryba, instrument do praktyki.
무명(無明) niewiedza
무상(無常) nietrwałość
무색계(無色界) świat bezforemny
무심(無心) Nie-umysł
무아(無我) Brak-Ja
묵언(默言) błogosławiona cisza, nie-mówienie
문수보살(文殊菩薩) Bodhisattva Manjusuri
미륵(彌勒) Maitreya. Budda przyszłości.
밀교(密敎) Ezoteryczny Buddyzm, Vajrayana.
바라밀(婆羅蜜) Paramita
바랑 Barang, plecak
반가부좌(半跏趺坐) pozycja pół-lotosu
반야(般若) mądrość
반야심경(般若心經) Sutra Serca.
발우(鉢盂) drewniane miski.
발우공양(鉢盂供養) Formalny posiłek w monastycznym stylu.
방장(方丈) mistrz zen
번뇌(煩惱) iluzja
법(法) Dharma, nauczanie Buddhy
법구(法具) intrument Dharmy.
법고(法鼓) świątynny bęben, bęben Dharmy
법당(法堂) Sala Dharmy, sala Buddy
법명(法名) imię Dharmy
법문(法門) mowa Dharmy
법맥(法脈) linia Dharmy
법성(法性) natura Buddy.
법화경(法華經) Sutra lotosu
벽화(壁畵) malowidła naścienne
보리(菩提) Oświecenie
보리수(菩提樹) drzewo Bodhi
보리심(菩提心) myśl oświecenia
보살(菩薩) bodhisattva
보시(布施) szczodrość
보신(報身) odpłata ciała
보현보살(普賢菩薩) Bodhisattva Bohyon
본사(本寺) Gówna świątynia.
부도(浮屠) stupa. pagoda.
불(佛) Buddha.
불기(佛紀) Buddyjski rok
불공(佛供) darowizna
불교(佛敎) Buddyzm
불교교단(佛敎敎團) Sangha
불교미술(佛敎美術) Buddyjskie malowidła
불교종단(佛敎宗團) Buddyjski zakon
불교의식(佛敎儀式) Rytuał buddyjski
불교학(佛敎學) Buddyjskie studia.
불상(佛像) posąg Buddy
불성(佛性) natura Buddy
불전함(佛錢函) skarbonka na darowizny
불제자(佛弟子) uczeń Buddy
불이문(不二門) Brama nie-dualności
불탄일(佛誕日) Urodziny Buddy
비구(比丘) Mnich w pełni wyświęcony. Bhikku
비구니(比丘尼) Bhikkuni. mniszka
비로자나불(毘盧 那佛) Viroccana. Kosmiczny Budda
비석(碑石) stela, pomnik nagrobkowy
비유(比喩) przypowieść.
사(寺) świątynia
사경(寫經) kopiowanie Sutr
사리(舍利) relikwie
사리불(舍利佛) Sariputra
사리탑(舍利塔) Stupa z relikwiami
사무량심(四無量心) Cztery niezmierzalności (Maitri- kochająca dobroć, Karuna - współczucie, Mudita- współradość, Upeksa- bezstronność)
사문(沙門) Sramana
사미(沙彌) mnich nowicjusz
사부대중(四部大衆) cztery zgromadzenia (mnisi, mniszki, mężczyźni świeccy i kobiety świeckie)
사성제(四聖諦) Cztery Szlachetne Prawdy
사천왕문(四天王門) brama czterech Króli Niebiańskich
사홍서원(四弘誓願) Cztery ślubowania
삼귀의(三歸依) Trzy schronienia.
삼계(三界) Trzy sfery 1) Świat przywiązania 2) subtelny świat 3) bezforemny świat
삼독(三毒) trzy trucizny (chciwość, nienawiść, złudzenie)
삼배(三拜) trzy pokłony
삼보(三寶) trzy klejnoty
삼보사찰(三寶寺刹) Klasztory trzech klejnotów
1) Świątynia Klejnotu Buddy: Tongdosa.
2) Świątynia Klejnotu Dharmy: Haeinsa.
3) Świątynia Klejnotu Sanghi: Songgwangsa.
삼법인(三法印) Trzy Pieczęcie Dharmy
1) nietrwałość. 2) cierpienie 3) brak Ja.
삼세(三世) trzy okresy czasu (przeszłość, teraźniejszość, przyszłość)
삼장(三藏) trzy pitaki. 1) vinaya 2) sutra 3) Abhidharma.
삼악도(三惡道) Trzy niższe światy odrodzenia
1) piekło
2) głodne duchy
3) świat zwierząt
생(生) urodziny
생로병사(生老病死) narodziny, starość, choroba i śmierć
석가모니(釋迦牟尼) Sakyamuni.
서방정토(西方淨土) Zachodnia Czysta Kraina.
석굴(石窟) (kamienna) Jaskinia
석등(石燈) kamienna latarnia
석불(石佛) kamienny posąg Buddy
선(禪) Zen (Seon)
선가(禪家) Szkoła Zen
선덕: cnota medytacji
선문답(禪門答) Rozmowa Zen
선방(禪房) Sala Zen. Sala medytacyjna
선불교(禪佛敎) Buddyzm Zen
선사(禪師) Mistrz Zen
선사제: Pamiątkowa ceremonia dla poprzedniego mistrza świątyni.
선승: Mnich Zen
선열당: Pokój do posiłków
선원 związek medytacji (grupa?)
선원(禪院) Centrum zen, sala medytacyjna
설법전(說法殿) sala do nauczania.
성불(成佛)하세요! Obyś osiągnął oświecenie!
성지순례(聖地巡禮) pielgrzymka
세간(世間) świat
소승불교(小乘佛敎) Buddyzm Theravada
수(受) uczucia
수계(受戒) święcenia
수인(手印) mudra.
수행(修行) praktyka, kultywacja.
스님(僧) mnich, Czcigodny (tytuł szacunkowy)
승가(僧家) Sangha.
시왕(十王) Dziesięciu Króli
시왕전(十王殿) Sala Dziesięciu Króli
식(識) świadomość
신구의(身口意) ciało, mowa, umysł
신도(信徒) świeccy ludzie
신심(信心) Wiara
심(心) umysł.
십선(十善) Dziesięć właściwych czynów
십우도(十牛圖) Obrazy pasterskie (10 byków zen)
아귀(餓鬼) głodny duch
아미타불(阿彌陀佛) Amitabha.
아수라(阿修羅) Asura. walczący bóg
아승지겁(阿僧紙劫) niezliczone eony.
안거(安居) odosobnienie
암자(庵子) Putelnia.
약사불(藥師佛) Buddha Medycyny
업(業) Karma. Działąnie
여래(如來) Tathagata. Buddha
연기설(緣起說) Teoria zależnego powstawania
연등(蓮燈) Lampion w kształcie lotosu
연비: przypalanie (robienie znaku) ramienia podczas ceremonii wskazań
열반(涅槃) Nirvana
염불(念佛) Śpiewy, recytacja
염주(念珠) Mala, różaniec buddyjski
예불(禮佛) Buddyjska ceremonia
예불: codzienna ceremonia
오계(五戒) 5 wskazań
오대(五大) 5 elementów (żywiołów)
오도송(悟道頌) Wiersz oświecenia
오온(五蘊) 5 skand (5 nagromadzeń).
왕생(往生) odrodzenie, reinkarnacja
요사(療舍) kwatera mnicha
요사채: Sala sypialna
요령 ręczny dzwonek.
욕(慾) przywiązanie, pragnienie
욕계(欲界) świat przywiązania
욕불식: Ceremonia obmywania Buddy
용(龍) smok
용왕(龍王) Król smoków.
운판(雲版) Gong w kształcie chmury.
운수행각: pielgrzymka
원(願) 원력(願力) aspiracja, moc ślubowań
유식(唯識) tylko świadomość
육도(六道) sześć światów odrodzenia.
육바라밀(六婆羅蜜) sześć doskonałości
윤회(輪廻) Samsara, koło narodzin i śmierci
율(律) vinaya.
율사(律師) Mistrz Vinayi
źródło: http://www.buddhism.org
tłumaczenie: Michał Bopson Kowalczyk (2018)