Bompu - Świecki zen
Pięć rodzajów zen według klasyfikacji Zong Mi
Zong Mi był jednym z pierwszych mistrzów zen w Chinach. Poniższy cytat pochodzi z książki Yasutaniego Roshiego.
"Jestem przekonany, że podział ten jest ciągle aktualny i użyteczny. Jeśli patrzeć na niego z zewnątrz, to wymienione rodzaje zen niewiele różnią się miedzy sobą. Mogą być nieznaczne różnice w sposobie krzyżowania nóg, układania rąk czy regulacji oddechu, lecz wspólne wszystkim są trzy podstawowe elementy:
- wyprostowanie,
- siedząca postawa
- właściwa regulacja oddechu i koncentracja (zjednoczenie) umysłu.
Istnieją jednak wyraźne różnice dotyczące samej istoty i stawianych celów, z czego początkujący powinni sobie zdawać sprawę. Te rozróżnienia okażą się decydujące, gdy pojedynczo będziecie się przede mną pojawiać i mówić o swoich aspiracjach, ponieważ dopomogą one wam w jasnym określeniu celu. Znając go będę mógł lepiej wyznaczyć wam stosowaną praktykę.
Bompu, czyli świecki zen
Pierwszy z tych typów zwie się bompu, czyli zwykły zen, w przeciwieństwie do czterech pozostałych, które mogą być uważane za szczególny rodzaj zen, stosowanie do odpowiednich celów różnych osób. Zen bompu - wolny od filozoficznej czy religijnej treści - jest dla każdego i dla wszystkich. Taki zen praktykuje się w przekonaniu, że stwarza się w ten sposób możliwość poprawy zdrowia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Ponieważ z pewnością nie może wywołać on złych skutków, dlatego też każdy może go praktykować, niezależnie od rodzaju swej wiary religijnej, a także wtedy, gdy jest się niewierzącym. Zen bompu może być uprawiany w celu zapobiegania chorobom natury psychosomatycznej i w celu ogólnej poprawy zdrowia.
Poprzez praktykę zen bompu uczycie się koncentracji i kontroli umysłu. Większość ludzi w ogóle nie myśli o kontroli swych umysłów. Ten podstawowy trening jest niestety pomijany w obecnych programach edukacji, ponieważ nie jest zaliczany do tego, co nazywa się nabywaniem wiedzy. Jednak bez takiego treningu trudno nam przyswajać to, czego się uczymy, albowiem robiąc to niewłaściwie, marnujemy wiele energii w toku samego uczenia się. Dopóki nie umiemy ujarzmiać naszych myśli i nie potrafimy koncentrować umysłu, dopóty w istocie rzeczy jesteśmy kalekami. Jeżeli poddacie się temu doskonałemu treningowi umysłu, to wkrótce odkryjecie, że jesteście w o wiele większym stopniu zdolni do opierania się pokusom, którym dotychczas ulegaliście, oraz do zrywania z przyzwyczajeniami, które od dawna was wiążą. Nieuchronnie wzbogaci się wasza osobowość i wzmocni charakter, ponieważ rozwiną się harmonijnie trzy podstawowe elementy umysłu, to znaczy, intelekt, uczucia i wola. Wydaje się, że na te właśnie efekty koncentracji położony jest nacisk w praktyce spokojnego siedzenia w konfucjanizmie. Pozostaje faktem jednak, że choć zen bompu jest o wiele lepszy dla duchowego rozwoju niż lektura niezliczonych ksiąg o etyce i filozofii, to nie umożliwia on rozstrzygnięcia fundamentalnego problemu człowieka i jego stosunku do wszechświata. Dlaczego? Otóż nie jest w stanie zniweczyć podstawowego złudzenia zwykłego człowieka, który uważa się za coś całkowicie odrębnego od wszechświata.
Praktyka w ramach Stowarzyszenia "Przebudzeni"
Praktykę taką wykorzystujemy m.in. w ramach Stowarzyszenia "Przebudzeni", które wspiera osoby osadzone w zakładach karnych w ich drodze do powrotu do życia społecznego. Praktyka okrojona z filozoficznych rozważań jest najlżejszą i najprostszą formą. W otoczeniu gdzie utrudniony jest dostęp do informacji, a kontakt z nauczycielem utrudniony bompu jest tym czym więźniowie z powodzeniem mogą zająć się na co dzień, poprawiając swoją wewnętrzną sytuację.
Nic nie stoi jednak na przeszkodzie aby i osoby świeckie, nie czujące potrzeby zaangażowania religijnego czy filozoficznego stosowały tę praktykę.
więcej o Stowarzyszeniu "Przebudzeni" dowiecie się odwiedzając stronę http://przebudzeni.org